torune
Film critic
Tại sự kiện MWC 2015 diễn ra hồi tháng 2 vừa qua, các tên tuổi trong ngành công nghiệp âm thanh và hình ảnh đã ngồi lại với nhau, cùng bàn luận về tương lai của phim ảnh trên di động. Họ đã đi đến kết luận: phải nâng cấp âm thanh.
Bài toán thu nhỏ Dolby Atmos.
Trong màn biểu diễn mở đầu lễ trao giải Oscar vừa qua, chủ xị chương trình - Neil Patrick Harris - đã có màn dạo đầu về lịch sử điện ảnh song song với hành động kéo smartphone ra khỏi túi quần, kèm câu nói: "Màn ảnh mà chúng ta xem hằng ngày giờ đây đã nằm gọn trong những chiếc quần jean".
Câu nói của nam nghệ sĩ đề cập tới sự thật rằng phim ảnh đã bước ra khỏi ranh giới rạp chiếu; và ngày càng nhiều người giải trí bằng cách xem phim trên thiết bị di động. Những nhà làm phim liên tục nâng cao chất lượng trải nghiệm điện ảnh bằng việc xây dựng các màn hình cao gần 20 mét. Tuy nhiên, điều này vẫn không ngăn cản được sự xâm lấn của các thiết bị di động. Do đó, thay vì đầu tư vào rạp chiếu, người ta chuyển hướng đặt câu hỏi: làm sao để cải thiện việc xem phim trên (thiết bị) di động?
Tại MWC 2015 diễn ra hồi tháng 2 vừa qua, các tên tuổi trong ngành công nghiệp âm thanh và hình ảnh đã ngồi lại với nhau, cùng bàn luận về tương lai của phim ảnh trên di động. Họ đã đi đến kết luận: phải nâng cấp âm thanh.
Âm thanh bị lép vế so với hình ảnh trên sân chơi di động.
Dễ thấy rằng các nhà sản xuất di động đang chạy đua với nhau ở hạng mục độ phân giải màn hình khiến cho nhiều mẫu mã smartphone sở hữu độ phân giải còn cao hơn cả chiếc TV HD tại nhà của bạn.
Màn hình lớn và độ phân giải cao đích thị phục vụ cho mục đích giải trí ở cả hai mặt nghe nhìn. Tuy nhiên, họ quên mất rằng chỉ có phần nhìn được đảm bảo trong khi phần nghe đang dậm chân, thậm chí là thụt lùi hằng hà sa số.
Đạo diễn George Lucas (người sáng lập Lucasfilm) từng nói rằng: "Âm thanh chiếm 50% trải nghiệm điện ảnh". Nhưng, hãy nhìn sang thị trường smartphone, theo số liệu thu thập (tháng 3/2014) từ chuyên gia khảo sát IDC, màn hình chiếm 45% chi phí sản xuất trong khi con số dành cho phụ kiện âm thanh chỉ dừng ở mức 4%.
Bên cạnh đó, thống kê còn cho thấy 67% người dùng smartphone thỏa mãn với chất lượng hình ảnh nhưng chỉ có 34% thỏa mãn với chất lượng âm thanh. Từ đây, chúng ta có thể đưa ra kết luận, người ta đang bỏ nhiều tiền cho hình ảnh mà không chi ra một khoảng tương xứng cho âm thanh.
Bob Borchers - giám đốc marketing của Dolby - tại MWC 2015 vừa qua đã phát biểu: "Âm thanh di động cần được cải tiến". Đây chính là tiền đề cho sự ra đời của Dolby Atmos dành cho thiết bị di động.
Lan man về Dolby Atmos...
Bàn về Dolby Atmos, tiêu chuẩn âm thanh này xuất hiện năm 2012, yêu cầu hệ thống phải được trang bị 64 loa chuyên dụng bố trí trên trần nhà và các điểm tường xung quanh. (Chi tiết có thể tham khảo một vài bài viết đã có trên HDVietnam). Gần đây nhất Dolby Atmos đã được đóng gói với quy mô nhỏ hơn để phù hợp cho các rạp hát tại gia. Tuy nhiên, với các thiết bị cầm tay và di động, hiện mới chỉ có âm thanh surround Dolby 5.1 mà thôi. Vì vậy, trong thời đại nano, Dolby Atmos cũng cần được mini hóa để vừa với túi quần của người chơi sành điệu.
Atmos đã sẵn sàng trở nên gọn nhẹ!?
Dolby Atmos trên di động là phép cộng của: giả lập tai nghe headphone và âm thanh dựa trên đối tượng. Nói một cách dễ hiểu, đầu tiên, âm thanh hai bên tai phải được cân bằng trước đã, làm tiền đề để tính năng surround (chiều thứ 3) tạo độ nổi cho âm thanh.
Công nghệ âm thanh nguyên bản mà Dolby dùng nó để phát triển lên Atmos di động có tên gọi HRTF (head-related transfer functions/ tính năng truyền phát căn cứ vị trí đầu người dùng). Sau đây là lời giải thích: khi nghe một âm thanh HRTF, đầu của bạn không đứng yên một chỗ, nó sẽ xoay sang hướng nguồn phát (giả lập), và bởi vị trí đầu thay đổi (kéo theo vị trí tai thay đổi), tín hiệu não cũng bắt đầu thay đổi, chuỗi phản ứng tiếp diễn liên tục cho tới khi người nghe định vị được khoảng cách nguồn phát (giả lập) của âm thanh.
Ví dụ trên đã bao gồm giả thuyết người nghe được hỗ trợ bởi một headphone có HRTF. Với Dolby, họ đảo ngược quá trình này lại để nhét HRTF vào mỗi bên củ loa của một headphone thông thường, giúp mỗi củ loa có thể phát ra âm surround từ hai phía. Đồng nghĩa là người dùng sẽ bị bao vây bởi âm thanh bên trái/ bên phải, đằng trước/ đằng sau và ở trên/ ở dưới; giống như một con hamster ở trong quả bóng vậy.
Chuẩn âm thanh này sẽ tiến xa tới đâu?
Tiếp theo, các chuyên gia chuyển sang chơi với âm thanh hướng đối tượng. Nghĩa là, mỗi vật thể (mà đạo diễn muốn người xem chú ý) trong từng thước phim sẽ được kèm thêm một gói dữ liệu, nôm na là các tọa độ để hệ thống Dolby Atmos tái tạo âm thanh đúng tại thời điểm đó và khán giả sẽ tự lăn quả bóng hamster chứa âm thanh surround tới nguồn phát. Kết quả là, thay vì dùng mắt, người ta sẽ dùng tai để cảm nhận 3 chiều môi trường.
Hiện tại, những sản phẩm di động hỗ trợ Dolby Atmos là tablet Amazon Fire HDX 8.9 và bộ 3 sản phẩm mới của Lenovo ra mắt tại MWC 2015 vừa qua, gồm: smartphone A7000 cùng 2 máy tính bảng TAB 2 A8 và TAB A10-70.
Hướng đi mới cho âm thanh nổi
Âm thanh 3D sẽ không dừng lại ở rạp chiếu phim khi màn hình vẫn phẳng và dù người ta có dùng tia phân cực hay kính đặc biệt để tạo hiệu ứng nổi. Âm thanh 3D sẽ cặp kè với hình ảnh 3D, tức thực tại ảo (VR). Như đã đề cập trong một bài viết trước, VR vẽ nên thế giới 3 chiều nhưng âm thanh mới là yếu tố điều hướng người dùng khi bước vào môi trường ảo. Hiện tại, chỉ có Jaunt là đối tác cung cấp nội dung VR hỗ trợ âm thanh Dolby Atmos.
Nhìn chung, Dolby Atmos cho di động hoàn toàn khả thi nếu các nhà sản xuất tập trung phát triển loa và các linh kiện âm thanh thay vì dồn hết mọi nguồn lực để nâng cấp màn hình. Vì sao các nhà sản xuất lại chạy đua nâng cấp màn hình? Vì nhu cầu người dùng! Vì sao người dùng lại liên tục đòi hỏi cải tiến ở chất lượng hình ảnh? Vì người ta thích xem hơn nghe! Vì sao người ta thích xem hơn nghe! Có lẽ do ánh sáng luôn đi trước âm thanh chăng!?
Bài toán thu nhỏ Dolby Atmos.
Trong màn biểu diễn mở đầu lễ trao giải Oscar vừa qua, chủ xị chương trình - Neil Patrick Harris - đã có màn dạo đầu về lịch sử điện ảnh song song với hành động kéo smartphone ra khỏi túi quần, kèm câu nói: "Màn ảnh mà chúng ta xem hằng ngày giờ đây đã nằm gọn trong những chiếc quần jean".
Câu nói của nam nghệ sĩ đề cập tới sự thật rằng phim ảnh đã bước ra khỏi ranh giới rạp chiếu; và ngày càng nhiều người giải trí bằng cách xem phim trên thiết bị di động. Những nhà làm phim liên tục nâng cao chất lượng trải nghiệm điện ảnh bằng việc xây dựng các màn hình cao gần 20 mét. Tuy nhiên, điều này vẫn không ngăn cản được sự xâm lấn của các thiết bị di động. Do đó, thay vì đầu tư vào rạp chiếu, người ta chuyển hướng đặt câu hỏi: làm sao để cải thiện việc xem phim trên (thiết bị) di động?
Tại MWC 2015 diễn ra hồi tháng 2 vừa qua, các tên tuổi trong ngành công nghiệp âm thanh và hình ảnh đã ngồi lại với nhau, cùng bàn luận về tương lai của phim ảnh trên di động. Họ đã đi đến kết luận: phải nâng cấp âm thanh.
Âm thanh bị lép vế so với hình ảnh trên sân chơi di động.
Dễ thấy rằng các nhà sản xuất di động đang chạy đua với nhau ở hạng mục độ phân giải màn hình khiến cho nhiều mẫu mã smartphone sở hữu độ phân giải còn cao hơn cả chiếc TV HD tại nhà của bạn.
Màn hình lớn và độ phân giải cao đích thị phục vụ cho mục đích giải trí ở cả hai mặt nghe nhìn. Tuy nhiên, họ quên mất rằng chỉ có phần nhìn được đảm bảo trong khi phần nghe đang dậm chân, thậm chí là thụt lùi hằng hà sa số.
Đạo diễn George Lucas (người sáng lập Lucasfilm) từng nói rằng: "Âm thanh chiếm 50% trải nghiệm điện ảnh". Nhưng, hãy nhìn sang thị trường smartphone, theo số liệu thu thập (tháng 3/2014) từ chuyên gia khảo sát IDC, màn hình chiếm 45% chi phí sản xuất trong khi con số dành cho phụ kiện âm thanh chỉ dừng ở mức 4%.
Bên cạnh đó, thống kê còn cho thấy 67% người dùng smartphone thỏa mãn với chất lượng hình ảnh nhưng chỉ có 34% thỏa mãn với chất lượng âm thanh. Từ đây, chúng ta có thể đưa ra kết luận, người ta đang bỏ nhiều tiền cho hình ảnh mà không chi ra một khoảng tương xứng cho âm thanh.
Bob Borchers - giám đốc marketing của Dolby - tại MWC 2015 vừa qua đã phát biểu: "Âm thanh di động cần được cải tiến". Đây chính là tiền đề cho sự ra đời của Dolby Atmos dành cho thiết bị di động.
Lan man về Dolby Atmos...
Bàn về Dolby Atmos, tiêu chuẩn âm thanh này xuất hiện năm 2012, yêu cầu hệ thống phải được trang bị 64 loa chuyên dụng bố trí trên trần nhà và các điểm tường xung quanh. (Chi tiết có thể tham khảo một vài bài viết đã có trên HDVietnam). Gần đây nhất Dolby Atmos đã được đóng gói với quy mô nhỏ hơn để phù hợp cho các rạp hát tại gia. Tuy nhiên, với các thiết bị cầm tay và di động, hiện mới chỉ có âm thanh surround Dolby 5.1 mà thôi. Vì vậy, trong thời đại nano, Dolby Atmos cũng cần được mini hóa để vừa với túi quần của người chơi sành điệu.
Atmos đã sẵn sàng trở nên gọn nhẹ!?
Dolby Atmos trên di động là phép cộng của: giả lập tai nghe headphone và âm thanh dựa trên đối tượng. Nói một cách dễ hiểu, đầu tiên, âm thanh hai bên tai phải được cân bằng trước đã, làm tiền đề để tính năng surround (chiều thứ 3) tạo độ nổi cho âm thanh.
Công nghệ âm thanh nguyên bản mà Dolby dùng nó để phát triển lên Atmos di động có tên gọi HRTF (head-related transfer functions/ tính năng truyền phát căn cứ vị trí đầu người dùng). Sau đây là lời giải thích: khi nghe một âm thanh HRTF, đầu của bạn không đứng yên một chỗ, nó sẽ xoay sang hướng nguồn phát (giả lập), và bởi vị trí đầu thay đổi (kéo theo vị trí tai thay đổi), tín hiệu não cũng bắt đầu thay đổi, chuỗi phản ứng tiếp diễn liên tục cho tới khi người nghe định vị được khoảng cách nguồn phát (giả lập) của âm thanh.
Ví dụ trên đã bao gồm giả thuyết người nghe được hỗ trợ bởi một headphone có HRTF. Với Dolby, họ đảo ngược quá trình này lại để nhét HRTF vào mỗi bên củ loa của một headphone thông thường, giúp mỗi củ loa có thể phát ra âm surround từ hai phía. Đồng nghĩa là người dùng sẽ bị bao vây bởi âm thanh bên trái/ bên phải, đằng trước/ đằng sau và ở trên/ ở dưới; giống như một con hamster ở trong quả bóng vậy.
Chuẩn âm thanh này sẽ tiến xa tới đâu?
Tiếp theo, các chuyên gia chuyển sang chơi với âm thanh hướng đối tượng. Nghĩa là, mỗi vật thể (mà đạo diễn muốn người xem chú ý) trong từng thước phim sẽ được kèm thêm một gói dữ liệu, nôm na là các tọa độ để hệ thống Dolby Atmos tái tạo âm thanh đúng tại thời điểm đó và khán giả sẽ tự lăn quả bóng hamster chứa âm thanh surround tới nguồn phát. Kết quả là, thay vì dùng mắt, người ta sẽ dùng tai để cảm nhận 3 chiều môi trường.
Hiện tại, những sản phẩm di động hỗ trợ Dolby Atmos là tablet Amazon Fire HDX 8.9 và bộ 3 sản phẩm mới của Lenovo ra mắt tại MWC 2015 vừa qua, gồm: smartphone A7000 cùng 2 máy tính bảng TAB 2 A8 và TAB A10-70.
Hướng đi mới cho âm thanh nổi
|
|
|
Âm thanh 3D sẽ không dừng lại ở rạp chiếu phim khi màn hình vẫn phẳng và dù người ta có dùng tia phân cực hay kính đặc biệt để tạo hiệu ứng nổi. Âm thanh 3D sẽ cặp kè với hình ảnh 3D, tức thực tại ảo (VR). Như đã đề cập trong một bài viết trước, VR vẽ nên thế giới 3 chiều nhưng âm thanh mới là yếu tố điều hướng người dùng khi bước vào môi trường ảo. Hiện tại, chỉ có Jaunt là đối tác cung cấp nội dung VR hỗ trợ âm thanh Dolby Atmos.
Nhìn chung, Dolby Atmos cho di động hoàn toàn khả thi nếu các nhà sản xuất tập trung phát triển loa và các linh kiện âm thanh thay vì dồn hết mọi nguồn lực để nâng cấp màn hình. Vì sao các nhà sản xuất lại chạy đua nâng cấp màn hình? Vì nhu cầu người dùng! Vì sao người dùng lại liên tục đòi hỏi cải tiến ở chất lượng hình ảnh? Vì người ta thích xem hơn nghe! Vì sao người ta thích xem hơn nghe! Có lẽ do ánh sáng luôn đi trước âm thanh chăng!?
Theo whathifi
)
