lengockhanhi
Film critic
10 năm đầu của thế kỉ 21 đã cho chúng ta thấy sự thay đổi lớn về mô hình thể loại phim ảnh.
Có sự chuyển dịch rõ về địa lý đối với 1 số thể loại phim. Tại Mỹ, phim western gần như bị quên lãng và đi đến chỗ tuyệt chủng, dù Mỹ là cái nôi của dòng phim này. Nếu như trong thập niên 60-70 số phim western làm ra trong 1 năm có thể tới hàng chục, thì vào thập niên 80,90 con số này bắt đầu giảm dần, chỉ còn khoảng 1 phim cho mỗi năm, sang thế kỉ 21 phim western gần như mất tích trên màn ảnh, có khi 2-3 năm mới có 1 phim western được thực hiện. Nhưng điều bất ngờ là, phim western bỗng nhiên trở thành một cảm hứng cho các nước Châu á, ví dụ như Hàn Quốc và Trung quốc bắt đầu làm những phim theo phong cách western của riêng họ.
Tương tự, Hollywood không còn hứng thú với đề tài phim chiến tranh. Một phim chiến tranh nghiêm túc, hấp dẫn đòi hỏi kinh phí rất cao với doanh thu không mấy bảo đảm. Những bộ phim chiến tranh cuối cùng ta xem là của những năm 2000 như Black Hawk Down We were soldiers hay Windtalker. Từ đó, trong 5-6 năm nay chúng ta không còn được xem phim chiến tranh nữa. Trong khi đó, những quốc gia nhỏ hơn với nền điện ảnh non trẻ lại đầu tư nhiều vào những phim chiến tranh của riêng mình, trong đó có Pháp, Anh, Tây ban nha, các nước Bắc Âu, Úc, Hàn quốc... Đặc biệt là Hàn quốc đã rất thành công trong thể loại này. Với tiến bộ về đồ họa vi tính, phim chiến tranh ngày nay không còn quá khó làm, chỉ cần vài triệu USD là có thể làm một phim khá hoành tráng rồi.
Trên phạm vi toàn cầu, một số thể loại phim dần dần đi đến sự tuyệt chủng, trong đó có thể kể tới:
- Phim hoạt hình thủ công: Ngoài Nhật bản nổi tiếng với Anime và Pháp, hầu như ngày nay không còn ai vẽ phim hoạt hình 2 chiều nữa, thậm chí Walt Disney cũng đã chuyển sang làm phim 3D bằng đồ hoạ vi tính. Phim hoạt hình cổ điển chỉ còn giới hạn trong mục đích thử nghiệm nghệ thuật.
- Phim trinh thám: Vốn rất thịnh hành trong thập niên 90 trở về trước, ngày nay những phim trinh thám hình sự gần như mất tích khỏi rạp chiếu, những thanh tra cảnh sát không còn đi điều tra phá các vụ án bí ẩn nữa mà giải quyết mọi chuyện một cách nhanh chóng bằng súng đạn. Dòng phim gián điệp cũng dần dần biến mất.
Tại Mỹ, mô hình làm phim chiếu rạp đã trở nên ổn định với các thể loại như sau:
- Phim super hero đang là con gà đẻ trứng vàng cho các hãng phim Mỹ, số phim Super hero làm ra không ngừng gia tăng, với con số ổn định từ 2-3 phim hàng năm, thậm chí cao điểm nhất là năm 2011 như các bạn thấy.
- Phim hoạt hình 3D, số phim hoạt hình 3D hàng năm cũng không ngừng gia tăng, gần như mỗi mùa phim đều có 1 phim hoạt hình 3D, không chỉ tới từ Pixar hay Walt disney mà còn có Dreamworks, sau đó là 20th century fox, Columbia bây giờ thì gần như hãng phim nào cũng có đội ngũ làm phim hoạt hình 3D cho riêng mình.
- Phim tình cảm hài: Đây là thể loại phim được các hãng phim ưa thích nhất vì vốn sản xuất thấp nhưng lợi nhuận hoàn toàn bảo đảm, mỗi tháng đều có 1 phim tâm lý, hài ra đời, tùy theo kinh phí cao hay thấp mà bộ phim có theê có ít hay nhiều nét độc đáo.
- Phim kinh dị: Gần như 1 quy luật bất thành văn, mỗi năm phải có 1 số phim kinh dị nhất định được bỏ vốn sản xuất, cho dù chúng có dở tệ hại đến mức nào cũng phải cho ra để lấp đầy lịch chiếu. Rất ít phim kinh dị hay, nhưng poster phim kinh dị vẫn đều đặn xuất hiện hàng tháng tại các cinema. Vốn làm phim kinh dị cũng không cần cao lắm, và doanh thu chấp nhận được, dòng phim này luôn có một số fan hâm mộ thường trực.
Những sự thay đồi về mô hình phim ảnh có thể được giải thích bằng nhiều lí do. Về văn hóa xã hội, ngày nay cuộc sống con người trở nên năng động hơn, mọi thứ đều nhanh chóng, gấp gáp, máy móc. Vì thế những nền văn hóa của quá khứ dần dần bị lãng quên, giải thích vì sao phim Western, phim Drama và trinh thám dần dần bị mai một.
Khán giả cũng bị lờn thuốc với những trò hù dọa trong phim kinh dị, nên làm phim kinh dị ngày nay vừa dễ vừa khó, dễ vì công sức bỏ ra không quá nhiều, nhưng rất khó hù dọa cho khán giả sợ hãi thực sự. Có lẽ đến 1 ngày nào đó khi con người không còn sợ bất cứ thứ gì nữa thì phim kinh dị sẽ bị khai tử hoàn toàn.
Trong một thời đại máy móc công nghệ phát triển quá cao, quá nhanh như hiện nay, phim khoa học viễn tưởng cũng không còn chỗ đứng, khác với thế giới đầy mơ mộng của những thành phố viễn tưởng, phi thuyền và hành tinh trong thập niên 50-60.
Với sự tiến bộ về nhận thức chính trị, đạo đức, nhân loại ngày nay sống trong hòa bình và chán ghét chiến tranh, họ sống cho hiện tại và hướng tới tương lai hơn là hồi tưởng về quá khứ, vì vậy chiến tranh thế giới, chiến tranh Việt nam dần bị quên lãng, họ không có nhu cầu xem phim chiến tranh nữa. Với sự phổ biến của Video game, người ta cũng nhìn thấy quá nhiều chiến tranh trên TV nhà họ rồi, nên phim chiến tranh dần bị bỏ quên. Vẫn còn 1 số cuộc chiến rải rác, do sắc tộc, tôn giáo vv nhưng những quốc gia đó lại không làm phim, nên họ không thể mô tả về cuộc chiến của chính họ. Bản thân Mỹ cũng tham chiến ở nhiêu nơi, nhưng bản chất và nội tình của các cuộc chiến này vẫn còn trong vòng bí mật, có lẽ sớm nhất là 2-3 năm nữa người Mỹ mới làm phim về chiến tranh Iraq hay Apghanistan.
Mục đích đến rạp của khán giả cũng thay đổi nhiều, họ đi xem phim chủ yếu để giải trí và tìm niềm vui hơn là suy nghĩ sâu sắc với những chủ đề gai góc hay triết lí. Phim ngày nay ngắn hơn, câu chuyện nhanh hơn và ít chiều sâu tư tưởng hơn trước kia.
Có sự chuyển dịch rõ về địa lý đối với 1 số thể loại phim. Tại Mỹ, phim western gần như bị quên lãng và đi đến chỗ tuyệt chủng, dù Mỹ là cái nôi của dòng phim này. Nếu như trong thập niên 60-70 số phim western làm ra trong 1 năm có thể tới hàng chục, thì vào thập niên 80,90 con số này bắt đầu giảm dần, chỉ còn khoảng 1 phim cho mỗi năm, sang thế kỉ 21 phim western gần như mất tích trên màn ảnh, có khi 2-3 năm mới có 1 phim western được thực hiện. Nhưng điều bất ngờ là, phim western bỗng nhiên trở thành một cảm hứng cho các nước Châu á, ví dụ như Hàn Quốc và Trung quốc bắt đầu làm những phim theo phong cách western của riêng họ.
Tương tự, Hollywood không còn hứng thú với đề tài phim chiến tranh. Một phim chiến tranh nghiêm túc, hấp dẫn đòi hỏi kinh phí rất cao với doanh thu không mấy bảo đảm. Những bộ phim chiến tranh cuối cùng ta xem là của những năm 2000 như Black Hawk Down We were soldiers hay Windtalker. Từ đó, trong 5-6 năm nay chúng ta không còn được xem phim chiến tranh nữa. Trong khi đó, những quốc gia nhỏ hơn với nền điện ảnh non trẻ lại đầu tư nhiều vào những phim chiến tranh của riêng mình, trong đó có Pháp, Anh, Tây ban nha, các nước Bắc Âu, Úc, Hàn quốc... Đặc biệt là Hàn quốc đã rất thành công trong thể loại này. Với tiến bộ về đồ họa vi tính, phim chiến tranh ngày nay không còn quá khó làm, chỉ cần vài triệu USD là có thể làm một phim khá hoành tráng rồi.
Trên phạm vi toàn cầu, một số thể loại phim dần dần đi đến sự tuyệt chủng, trong đó có thể kể tới:
- Phim hoạt hình thủ công: Ngoài Nhật bản nổi tiếng với Anime và Pháp, hầu như ngày nay không còn ai vẽ phim hoạt hình 2 chiều nữa, thậm chí Walt Disney cũng đã chuyển sang làm phim 3D bằng đồ hoạ vi tính. Phim hoạt hình cổ điển chỉ còn giới hạn trong mục đích thử nghiệm nghệ thuật.
- Phim trinh thám: Vốn rất thịnh hành trong thập niên 90 trở về trước, ngày nay những phim trinh thám hình sự gần như mất tích khỏi rạp chiếu, những thanh tra cảnh sát không còn đi điều tra phá các vụ án bí ẩn nữa mà giải quyết mọi chuyện một cách nhanh chóng bằng súng đạn. Dòng phim gián điệp cũng dần dần biến mất.
Tại Mỹ, mô hình làm phim chiếu rạp đã trở nên ổn định với các thể loại như sau:
- Phim super hero đang là con gà đẻ trứng vàng cho các hãng phim Mỹ, số phim Super hero làm ra không ngừng gia tăng, với con số ổn định từ 2-3 phim hàng năm, thậm chí cao điểm nhất là năm 2011 như các bạn thấy.
- Phim hoạt hình 3D, số phim hoạt hình 3D hàng năm cũng không ngừng gia tăng, gần như mỗi mùa phim đều có 1 phim hoạt hình 3D, không chỉ tới từ Pixar hay Walt disney mà còn có Dreamworks, sau đó là 20th century fox, Columbia bây giờ thì gần như hãng phim nào cũng có đội ngũ làm phim hoạt hình 3D cho riêng mình.
- Phim tình cảm hài: Đây là thể loại phim được các hãng phim ưa thích nhất vì vốn sản xuất thấp nhưng lợi nhuận hoàn toàn bảo đảm, mỗi tháng đều có 1 phim tâm lý, hài ra đời, tùy theo kinh phí cao hay thấp mà bộ phim có theê có ít hay nhiều nét độc đáo.
- Phim kinh dị: Gần như 1 quy luật bất thành văn, mỗi năm phải có 1 số phim kinh dị nhất định được bỏ vốn sản xuất, cho dù chúng có dở tệ hại đến mức nào cũng phải cho ra để lấp đầy lịch chiếu. Rất ít phim kinh dị hay, nhưng poster phim kinh dị vẫn đều đặn xuất hiện hàng tháng tại các cinema. Vốn làm phim kinh dị cũng không cần cao lắm, và doanh thu chấp nhận được, dòng phim này luôn có một số fan hâm mộ thường trực.
Những sự thay đồi về mô hình phim ảnh có thể được giải thích bằng nhiều lí do. Về văn hóa xã hội, ngày nay cuộc sống con người trở nên năng động hơn, mọi thứ đều nhanh chóng, gấp gáp, máy móc. Vì thế những nền văn hóa của quá khứ dần dần bị lãng quên, giải thích vì sao phim Western, phim Drama và trinh thám dần dần bị mai một.
Khán giả cũng bị lờn thuốc với những trò hù dọa trong phim kinh dị, nên làm phim kinh dị ngày nay vừa dễ vừa khó, dễ vì công sức bỏ ra không quá nhiều, nhưng rất khó hù dọa cho khán giả sợ hãi thực sự. Có lẽ đến 1 ngày nào đó khi con người không còn sợ bất cứ thứ gì nữa thì phim kinh dị sẽ bị khai tử hoàn toàn.
Trong một thời đại máy móc công nghệ phát triển quá cao, quá nhanh như hiện nay, phim khoa học viễn tưởng cũng không còn chỗ đứng, khác với thế giới đầy mơ mộng của những thành phố viễn tưởng, phi thuyền và hành tinh trong thập niên 50-60.
Với sự tiến bộ về nhận thức chính trị, đạo đức, nhân loại ngày nay sống trong hòa bình và chán ghét chiến tranh, họ sống cho hiện tại và hướng tới tương lai hơn là hồi tưởng về quá khứ, vì vậy chiến tranh thế giới, chiến tranh Việt nam dần bị quên lãng, họ không có nhu cầu xem phim chiến tranh nữa. Với sự phổ biến của Video game, người ta cũng nhìn thấy quá nhiều chiến tranh trên TV nhà họ rồi, nên phim chiến tranh dần bị bỏ quên. Vẫn còn 1 số cuộc chiến rải rác, do sắc tộc, tôn giáo vv nhưng những quốc gia đó lại không làm phim, nên họ không thể mô tả về cuộc chiến của chính họ. Bản thân Mỹ cũng tham chiến ở nhiêu nơi, nhưng bản chất và nội tình của các cuộc chiến này vẫn còn trong vòng bí mật, có lẽ sớm nhất là 2-3 năm nữa người Mỹ mới làm phim về chiến tranh Iraq hay Apghanistan.
Mục đích đến rạp của khán giả cũng thay đổi nhiều, họ đi xem phim chủ yếu để giải trí và tìm niềm vui hơn là suy nghĩ sâu sắc với những chủ đề gai góc hay triết lí. Phim ngày nay ngắn hơn, câu chuyện nhanh hơn và ít chiều sâu tư tưởng hơn trước kia.
Chỉnh sửa lần cuối:
