Ðề: Gân loa quyết định chất lượng, sức mạnh của loa Sub??
câu hỏi của anh ngắn, nhưng rất khó để trả lời cho gọn gàng. Em thử trả lời nhé. Đầu tiên là loa Sub cũng là loa, nên em đề nghị anh với em cùng nghiên cứu sơ sơ qua cái loa trước, sau đó sẽ nói đến loa Sub sau.
Loa là một hệ thống (system), và một hệ thống có tính chất là, khi nhận được một kích thích ở đầu vào (input) thì hệ thống sẽ đáp trả bằng một "trả lời" (output). Mà nếu đã định nghĩa hệ thống (system) như vậy thì không chỉ loa, mà Amp, Pre Amp, Power amp, CDP , dây dẫn ...v...v...tất cả đều sẽ là một hệ thống, và khi kết nối các hệ thống nhỏ lại với nhau mình sẽ vẫn thu lại được một hê thống khác lớn hơn. Ví dụ điển hình là, khi em cho CD vào trong đầu CDP (input) em mở nhạc lên thì em sẽ nghe tiếng nhạc từ loa (output).
Toán học miêu tả mỗi hệ thống trong miền thời gian bằng một hàm số h(t). Hàm số h(t) này sẽ trả lời câu hỏi, khi em cho một cái tin hiệu u(t) vào input thì ở output em sẽ nhận được cái gì, em sẽ nhận được một cái y(t) tính như sau:
Nếu như mình là một người làm loa, mình hoàn toàn hiểu rõ về chiếu loa mình làm ra, thì việc thay dựng một hàm số h(t) để miêu tả lại chiếc loa làm việc hoàn toàn làm được. Hoặc nếu không làm được thì ít ra mình cũng có thể đo lại hàm số h(t) của loa.
h(t) này được đo bằng cách, cung cấp cho loa một kích thích (búng một cái) chẳng bạn, đây là loại kích thích búng vào một cái rồi biến mất ngay. Với dạng kích thích này, khi đem nó vào công thức tính em ghi ở trên thì kết quả của phép tích phân này sẽ cho ra lại h(t). Hay để em miêu tả lại một cách dễ tưởng tượng hơn. Em có một cái loa, em búng vào màng loa một phát, em sẽ thấy màng loa bị giao động nhỏ,giao động này tắt rất nhanh và trở lại trạng thái ban đầu. Bây giờ em dùng micro đo lại hết quá trình màng loa bị rung vừa rồi, em sẽ thu được một đồ thị đồ thị này chính là một cái loa được miêu tả bằng toán học.
Hai tấm hình sau đây miêu tả lại quá trình đo đạc này:
Cái đồ thị này chính là chiếc loa (digital
) thân yêu của chúng ta. Cái đồ thị này chứa tất cả thông tin về một cái loa, và cũng là đồ thị mà chúng ta khi mua loa chả bao giờ buồn nhìn đến
Vậy người dùng loa mong muốn gì khi mua loa, một chiếc loa trung thực? Lấy ví dụ cái đồ thị ở trên thì đây chưa phải là một cái loa trung thực. Trung thực tức là em đưa input vào thế nào thì output phải cố gắng ra y chang như vậy, đó mới là trung thực. Cái loa trên hình này chưa được trung thực. Khi em kích thích chiếc loa với dạng "búng một cái" thì cái loa cũng nên phản hồi lại cho em một tín hiệu gần như vậy, tức là màn loa đang đứng yên, đùng một cái bị dãn ra rồi lập tức co lại ngay, rồi trở lại ngay vị trí cũ. Nhưng mà cái loa ở trên hình không làm được như vậy, nó dãn ra đầu tiên ở chiều dương sau đó kéo ngược lại chiều âm rồi sau đó chạy qua chạy lại vài vòng trước khi chịu hoàn toàn đứng yên. Loa như vầy là chưa "trung thực".
vậy để tăng tính "trung thực" của loa lên, người ta dùng bắt đầu dùng vật liệu thật cứng để làm màn loa, để chắc chắc là màn loa không bị méo mó và không tiếp tục giao động ngay khi nó đã được ra lệnh là phải ngừng lại. Nên mới có chuyện dùng hợp kim nhôm hay kevlar thậm chí màng loa bằng sứ... để tăng độ cứng cho màn loa. Tiếp theo là gân loa, sự dao động của màn loa yêu cầu là phải tắt thật nhanh sau mỗi lần giao động để chuẩn bị nhận câu lệnh tiếp theo. Nên người ta nghiên cứu các loại vật liều làm gân loa cứng hơn, dày hơn để tăng hệ số tắt dần của loa. Điều này đặc biệt có ý nghía trong loa trầm, loa phát âm càng trầm thì biên độ càng lớn, và càng khó để điểu khiển nó quay trở lại trạng thái ban đầu hơn là các loa treb.
Rồi xong rồi, mong có thể trả lời được phần nào câu hỏi của anh. (Các anh thông cảm, em mắc bệnh dài dòng, đã viết thì em không viết ngắn được)
PS: ngày xưa bạn Sonrock đặt một câu hỏi rất hóc búa, Như thế nào gọi là chất âm của một chiếc loa, khi mà ta chỉ có thể nghe nhạc khi gắn loa vào một hệ thống, vậy chất âm nghe được là chất âm của hệ thống chứ đâu phải của loa? Giờ em xin mạnh miệng trả lời, chất âm của cái loa nằm hết trong cái đồ thị ở trên, chỉ là người dùng như em thì chịu không lấy được thông tin gì trên đó hết. Nhưng mà những hãng làm loa khi nhìn thấy mộ đồ thị như vậy tin chắc là họ biết sẽ phải làm gì.
