Ðề: Góc học tập - Bài viết - Tài liệu sưu tầm về công nghệ HD và nghe nhìn
Cách sắp xếp dàn HT và 10 lời khuyên để hệ thống âm thanh được hay hơn.
Bố trí dàn Home Theatre
Sắp đặt đúng quy cách hệ thống âm thanh trong một dàn home theatre (rạp hát gia đình) là bí quyết giúp bạn cảm thấy như đang tham gia thực sự vào các sự kiện khi xem phim.
Hệ thống nghe nhìn ngày nay đều có bộ loa từ hai chiếc trở lên. Một dàn HT thường gồm nhiều loa để tạo ra âm thanh vòng (surround sound). Âm thanh này được tái tạo từ nguồn âm như đầu đọc DVD, HD Player.... Âm thanh surround của DVD, HD... có nhiều kênh (multichannel), mỗi kênh điều khiển một loa hoàn toàn độc lập với nhau.
Dàn âm thanh bố trí đúng cách sẽ tạo cảm giác sống động như thật.
Hệ thống 5.1, 6.1, 7.1 là gì?
Hệ thống 5.1 là hệ thống căn bản của "rạp hát gia đình" hiện đại. Hệ thống 5.1 bao gồm: loa trung tâm (center), thường được đặt trên hoặc dưới màn hình, chủ yếu để phát ra lời thoại của nhân vật trong phim; hai loa chính (front hoặc main) đặt hai bên màn hình để tái tạo hầu hết các âm thanh trong phim; và hai loa surround bố trí hai bên, phía sau người xem, để phát ra tiếng nhạc nền và tiếng vọng.
Ngoài 5 loa trên còn có một loa subwoofer chuyên tạo ra các âm thanh siêu trầm. Kết quả là các hiệu ứng âm thanh sẽ làm cho chúng ta cảm thấy như đang nhập cuộc trong những cảnh phim cực kỳ hấp dẫn diễn ra trên màn hình. Hệ thống Dolby Digital và DTS thông thường được thiết kế trên cơ sở 5.1 này.
Hệ thống 6.1 và 7.1 được phát triển trên cơ sở 5.1 bằng cách thêm một hoặc hai loa surround đặt ngay phía sau người nghe, nhờ đó hiệu quả âm thanh vòng được cải thiện tốt hơn nhiều. Tuy nhiên, muốn nghe được âm thanh 6.1 hoặc 7.1 bạn cần phải có ampli hỗ trợ các chuẩn này. Hệ thống 6.1 hoặc 7.1 còn được gọi là hệ thống Surround EX hoặc DTS-ES, DTS-HD chúng hoàn toàn tương thích với tiêu chuẩn Dolby Digital 5.1 (nếu bạn không có loa đặt phía sau thì bỏ trống kênh này).
Nên mua loa rời hay loa bộ?
Đa số các nhà sản xuất loa đều bán sản phẩm của họ theo từng bộ, thường theo cấu hình một loa subwoofer và một số loa vệ tinh (satellite) kích thước nhỏ. Điều đó làm cho việc chọn mua và lắp đặt bộ loa trở nên đơn giản hơn rất nhiều, đồng thời cũng giúp bạn tiết kiệm được khá nhiều tiền so với việc mua lẻ từng loa.
Do hệ thống "rạp hát gia đình" cần những tiếng trầm rất mạnh nên các bộ loa thường có riêng một bộ subwoofer để chuyên tái tạo lại phần âm trầm. Thùng loa subwoofer thường có kích thước lớn và có lắp sẵn bộ khuyếch đại công suất ở bên trong. Mặt khác, do âm trầm không định hướng một cách rõ ràng nên chiếc loa subwoofer thô kệch thường được đặt ở chỗ khuất trong phòng (ví dụ sau rèm, dưới ghế sofa hoặc góc nhà) để không ảnh hưởng đến mỹ quan chung. Các loa vệ tinh thường có cấu tạo nhỏ gọn do không phải đảm nhận phần âm trầm, do vậy cũng dễ lắp đặt hơn.
Nhiều nhà sản xuất sử dụng cùng một kiểu loa giống nhau cho tất cả các loa vệ tinh, do đó chúng có cùng âm sắc, cùng đặc tính âm học. Một số hệ thống khác sử dụng loa giống nhau cho các vị trí phải, trái và giữa nhưng các loa surround hai bên và phía sau có khác chút ít để phù hợp với đặc tính truyền âm ở những vị trí này. Tuy vậy, đối với những không gian nhỏ hoặc vừa, bạn nên sử dụng các loa vệ tinh giống nhau.
Tất nhiên, để đạt được chất lượng âm thanh hay nhất, bạn hoàn toàn có thể dùng những thùng loa to, mua rời, có khả năng tái tạo lại toàn bộ phổ âm để lắp vào vị trí loa trái và loa phải. Các nhà sản xuất các loại loa này thường cũng cung cấp luôn cả loa center và loa surround hai bên để bạn lựa chọn. Một số loa đứng dạng cột cũng bao gồm cả loa subwoofer, rất thích hợp cho các hệ thống home theatre.
Nếu bạn quyết định chọn phương án mua các loa đơn lẻ chất lượng cao thì nên chọn loa của cùng một nhà sản xuất và tốt nhất là cùng một dòng công nghệ để đảm bảo tính đồng nhất về âm sắc và đặc tính âm học của bộ loa, đồng thời nên tuân theo các chỉ dẫn của nhà sản xuất về việc lắp ghép, phối hợp giữa các loa. Bạn cũng nên chú ý mua các loa có bọc bảo vệ từ trường (magnetic shielding) để tránh ảnh hưởng tới các thiết bị khác.
Bố trí các loa phía trước
Ba loa ở phía trước (center và hai loa chính) phải được đặt thẳng thành hàng ngang. Nếu bạn dự định xem phim hoặc nghe nhạc một mình là chính thì có thể bố trí các loa trên một cung tròn có tâm là vị trí ngồi xem. Ngược lại, nếu hệ thống của bạn dành cho cả gia đình nhiều người cùng thưởng thức thì nên bố trí các loa thẳng hàng theo mặt phẳng tivi. Chú ý đừng bao giờ bố trí các loa theo hàng không đều.
Nên sử dụng góc hẹp nếu xem phim, góc rộng dành cho nghe nhạc. Loa bên phải và bên trái nên đặt khép góc 45 đến 60 độ so với vị trí trung tâm. Một góc 45 độ là thích hợp nhất cho việc xem phim bởi vì khi lồng tiếng cho phim, người ta cũng sử dụng một góc như vậy. Ngược lại, nếu bạn sử dụng hệ thống để nghe nhạc là chính thì nên chọn một góc rộng hơn, khoảng 60 độ.
Cuối cùng, cả ba loa phía trước cần phải đặt ở độ cao càng giống nhau càng tốt, và tốt nhất là ở cùng độ cao với tai người nghe. Loa chính giữa thường được đặt trực tiếp lên đỉnh tivi, vì thế bạn nên sử dụng giá đỡ có độ cao điều chỉnh được để đỡ hai loa phải và trái.
Bố trí các loa surround
Trong hệ thống 5.1, các loa surround nên đặt đối xứng ở hai bên người nghe, hơi lùi về phía sau một chút (nhưng không phải là ở sau lưng) và đặt cao hơn vị trí tai người nghe, và hướng thẳng đứng chứ không nên chếch xuống vị trí ngồi nghe để tránh hiệu ứng tái định vị.
Nói chung, không nên gắn các loa surround lên bức tường phía sau. Tuy nhiên không phải căn phòng nào cũng cho phép bố trí loa surround ở hai tường bên. Khi đó, bạn cũng có thể sử dụng kệ hoặc giá đỡ bằng gỗ hoặc sắt cho các loa surround. Với độ cao thích hợp, giá đỡ cũng có tác dụng tốt không kém gì trường hợp gắn loa lên tường bên của căn phòng. Một điều các bạn cần lưu ý là chọn dây nối loa trong hệ thống âm thanh surround rất quan trọng. Nên chọn dây loa loại tốt, nhất là đường dây nối với loa surround có khoảng cách khá lớn, nếu dây nhỏ hoặc chất lượng kém sẽ làm suy giảm tín hiệu và gây ra hiện tượng méo tiếng và sai tiếng.
Bố trí loa Sub
Loa Sub có thể đặt cạnh tủ, trên sàn nhà nhưng cần cách tường khoảng 0.5-1m
Dần dần, từng bước một, vừa sắp xếp, vừa nghe thử sau vài lần điều chỉnh vị trí các loa bạn sẽ tìm được giải pháp tốt nhất cho hệ thống âm thanh Home Theatre. Nhờ hệ thống âm thanh được chọn lựa và sắp xếp hoàn hảo, hình ảnh càng trở nên hấp dẫn hơn và gia đình bạn sẽ có những phút quây quần thưởng thức phim ảnh đầy thú vị ngay tại ngôi nhà thân yêu.
10 lời khuyên để hệ thống âm thanh được hay hơn (sưu tầm theo Cnet)
1.Tự tay sắp xếp hệ thống
Hệ thống rạp hát tại nhà không chỉ cần đẹp mắt mà còn cần chất lượng âm anh
Mỗi AV receiver 5.1 hay 7.1 đều có một hướng dẫn thiết lập, nhưng nếu như chưa bao giờ thử khám phá các tùy chọn khác, thì chắc hẳn âm thanh mang lại cũng chỉ ở mức "tàm tạm". Bởi vậy tự tay thiết lập hệ thống cũng là một cách hay để tìm ra một cách sắp xếp ưng ý dành cho bản thân.
Bước đầu tiên khá dễ dàng, người nghe cần chọn ra được đâu là loa lớn, loa nhỏ hoặc không thì là những loa trước bên trái, phải, trung tâm và loa surround. Một quy tắc dễ nhận thấy là những loa có loa trầm 6 inch hay lớn hơn thì đều có thể coi là loa lớn.
Tiếp theo, tìm một cái thước dây và đo các khoảng cách từ loa tới người nghe để đảm bảo sao cho tất cả âm thanh từ loa phát tới tai đều ở thời điểm chính xác như nhau.
Sau đó, cần chắc chắn rằng tất cả loa trong hệ thống đều ở cùng ở một mức âm lượng tương xứng với nhau. Phát một đoạn nhạc tới từng loa để có thể điều chỉnh mức âm lượng tương xứng.
2. Mua một máy đo âm thanh (cái này không cần thiết lắm)
Có những máy đo rất tuyệt vời nhưng đắt tiền, cũng có một số mẫu giá không hề đắt mà vẫn cho kết quả khá chính xác. Máy đo áp suất âm thanh analog của hãng RadioShack không phải là đắt khi có giá 50 USD, mà lại dễ sử dụng. Máy sẽ đưa ra mức âm lượng lớn nhất và thích hợp cho nhu cầu xem phim của bạn với một vài điều chỉnh trên máy đo.
Một lưu ý khác là trên gian ứng dụng trực tuyến Apple apps store hiện tại cũng đang bán một số ứng dụng để đo decibel (đơn vị đo âm thanh). Những ứng dụng đó cho phép bạn sử dụng microphone của iPhone để đo ra được một số loại âm như giọng nói của con người nhưng lại không thể dùng chúng để thiết lập hệ thống âm thanh rạp hát. Đó chỉ là một thử nghiệm vui bởi chắc chắn sẽ gặp nhiều vấn đề khi sử dụng để đo những tần số cực thấp ở loa siêu trầm trong hệ thống âm thanh.
3. Đảm bảo rằng các dây nối loa đều được cắm chính xác
Với một mớ lộn xộn các dây dẫn nằm ở phía sau receiver, sẽ có người nhầm lẫn giữa các dây nối "+" và "-", và chẳng biết dây nào nối tới đâu. Các receiver hiện nay đều có hướng dẫn cái đặt tự động, làm giảm bớt rắc rối trong việc thiết lập hệ thống. Ngoài ra, một số đĩa hướng dẫn như Sound & Vision: Home Theater Tune-Up, The Avia Guide to Home Theater, Digital Video Essentials... sẽ giúp người nghe quen dần và tự mình có thể thiết lập được các kết nối ở nhiều hệ thống âm thanh rạp hát khác nhau.
4. Kiểm soát loa siêu trầm
Thử âm thanh hay đo đạc đều không thể quyết định được đến phần bass. Nếu tiếng bass từ loa sub của bạn không gãy gọn, dày hoặc không bằng phẳng thì đầu tiên hãy thử giảm âm lượng.
Sau đó, di chuyển loa siêu trầm ra khỏi góc, đặt chúng tới gần hơn những loa phía trước và việc đó sẽ giúp cho tiếng bass trở nên phẳng, dễ chịu hơn.
5. Mua thêm chân đế hay giá treo cho loa
Nên kéo loa ra khỏi tủ sách hoặc lôi xuống từ trên tủ cao và đặt lên sàn, giá treo tường để có thể cải thiện chất lượng âm thanh. Và nhớ là bạn cũng cần tìm những miếng đệm lót để đặt giữa loa và chân đế, giúp giảm bớt sự rung lắc của loa khi phát âm thanh.
6. Xem xét các vị trí đặt loa
Nếu người nghe không để loa đứng hay treo trên tường thì cũng nên để ý, điều quan trọng nhất của một hệ thống rạp hát là đặt loa trước với tweeter ở nơi gần nhất có thể, sao cho hợp với tai nghe. Tiếp theo, tiếp tục thay đổi loa trái/phải từ vị trí ban đầu cho tới vị trí "điểm ngọt" cho chất lượng âm thanh tốt nhất.
Nếu một loa được đặt bên trong khoảng 45 cm cách góc phòng, bạn cần di chuyển nó khỏi góc đó và hướng về phía nghe trung tâm. Quả thực, nếu điều chỉnh cả hai loa hướng về trung tâm sẽ giúp tạo ra những hiệu ứng nổi hoặc làm cho âm thanh trung tâm tốt hơn, tạo nên những hiệu ứng sân khấu không tưởng.
7. Xem lại cấu tạo phòng nghe
Phòng nghe làm từ gỗ hay sàn gạch và nhiều cửa sổ hay có nhiều gương luôn làm cho âm thanh của hệ thống quá chói. Bởi vậy, một tấm thảm dày hay rèm che cửa sổ lại sẽ làm giảm bớt sự chói gắt khó chịu đó.
8. Nâng cấp dây cáp loa
Nếu vẫn đang dùng những dây nối được bán kèm theo có chất lượng mỏng manh. Tốt hơn là nên đầu tư vào những mẫu dây nối cao cấp hơn, nó chắc chắn sẽ cải thiện chất lượng âm thanh cho hệ thống của bạn. Tất nhiên là bạn cũng không nên tiêu tốn hơn mức 10 USD cho một mét dây.
9. Thêm một ampli để tăng thêm sức mạnh
Nếu phòng nghe quá lớn và người nghe chưa thấy vừa ý với âm lượng của hệ thống thì nên tăng công suất. Lấy hướng dẫn của receiver ra hoặc có thể ngó ở phía sau để về các kết nối preamp, các giắc dành cho kênh trái, phải, trung tâm, kênh âm thanh vòm trái và phải. Nếu receiver được trang bị những thứ đó, bạn có thể bổ sung thêm ampli với công suất riêng 100, 150 hay 200 Watt mỗi kênh để tăng sức mạnh.
10. Mua thêm loa phù hợp
Loa trong cùng một bộ luôn tỏ ra "dễ chịu" với nhau, chất lượng âm thanh của cả hệ thống nhờ đó mà cũng tương đồng, hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, nếu bạn không thể trang trải một bộ đầy đủ đắt tiền. Và biết được rằng ba loa trước (trái, phải và trung tâm) luôn là quan trọng nhất và cần phải ở cùng một series. Sẽ thật kinh tế nếu người nghe sử dụng cách thay thế những mẫu loa cũ tạo hiệu ứng phía sau bằng việc nâng cấp chúng bằng những model tốt hơn.
Nên biết, một trong những điều hay của "thú chơi" hệ thống rạp hát tại nhà chính là việc được nâng cấp từng phần của hệ thống (như loa, receiver, đầu Blu-ray).
Bài viết của bác Hungtn – thành viên HDVietnam trích từ Cnet, sohoa, vnexpress, hdvnbits
)
