torune
Film critic
Lúc này quả là một thời điểm hứng khởi cho các công ty khởi nghiệp đua nhau sinh sôi nhờ AI. Nhưng, vẫn còn đó rất nhiều thử thách cần giải quyết để đảm bảo chúng ta nhận thức được trách nhiệm của mình khi sử dụng công nghệ này.
Sau vụ bê bối để lộ hàng triệu thông tin người dùng một cách lén lút, Facebook đang bị soi xét rất kỹ. Nhưng, cũng nhờ đó mà chúng ta biết được Facebook đang sử dụng AI (trí tuệ nhân tạo) để tiên đoán động thái của người dùng và bán dữ liệu cho các nhà quảng cáo.
Không ngạc nhiên khi diễn biến này làm bùng phát lên những cuộc tranh cãi xoay quanh bảo mật dữ liệu, đồng thời là lời cảnh tỉnh cho Facebook nếu không muốn bị người dùng của họ tẩy chay.
Và, không ngoa khi nói rằng, trong tương lai, gần như mọi ngành nghề đều tích hợp ích hay nhiều AI hoặc một cơ chế 'học máy' nào đó, giúp con người tương tác với dữ liệu lẫn thiết bị số theo một cách mà chúng ta chưa nghĩ ra.
Trong tương lai, gần như mọi ngành nghề đều tích hợp ích hay nhiều AI hoặc một cơ chế 'học máy' nào đó.
Làm việc với AI, sự lệ thuộc của chúng ta vào nó sẽ lớn dần, chắc chắn gây nên những vấn đề liên quan đến đạo đức khi mà con người không còn dùng não mà dùng thuật toán để lái xe, vận hành ngôi nhà, thậm chí quản lý luôn công việc kinh doanh.
Vấn đề này và những hệ lụy sẽ liên quan đến tất cả mọi người, không trừ một ai, từ những công dân lạc hậu trước máy móc tới những doanh nghiệp sử dụng công nghệ tối tân nhất. Dĩ nhiên, đã và đang có những lộ trình giúp 'hòa nhập' AI vào cuộc sống nhưng mọi thứ chỉ mới ở bước đầu và thử thách phía trước vẫn còn rất lớn.
Chúng ta cần trả lời một vài câu hỏi khó liên quan đến đạo đức.
Để tương lai của AI trở nên đáng tin cậy, chúng ta cần trả lời một vài câu hỏi khó liên quan đến đạo đức. Những câu hỏi này hiện vẫn chưa có lời giải. Nhưng, bằng cách nêu ra chúng, mọi người có thể nhận thức được phần nào thách thức mà họ sắp sửa gặp phải chứ không đơn giản là lợi ích từ AI.
Chuẩn mực nào cho xe tự lái?
Xe cơ giới ra đời kéo theo sự ra đời của tai nạn giao thông. Từ đó suy ra, các xe tích hợp AI cũng sẽ tạo ra những tai nạn hoặc vấn nạn mới. Các nhà nghiên cứu và lập trình viên phải tự vấn rằng họ sẽ đánh đổi gì giữa an toàn và tiện dụng trên những chiếc xe tự hành.
Khó khăn về mặt đạo đức sẽ xuất hiện sau khi những thuật toán được phát triển làm thay đổi đến cách mà con người tương tác với các xe tự hành. Liệu, những thuật toán này có nên được công bố? Ví dụ như, có 2 viễn cảnh: xe sẽ lùi để tông vào một chiếc xe khác hoặc tông vào một chú chó cưng đang đậu bên đường để tránh thiệt hại vật chất? Xe tự hành sẽ chọn giải pháp nào? Lý do gì cho lựa chọn của AI?
Các xe tích hợp AI cũng sẽ tạo ra những tai nạn hoặc vấn nạn mới.
Xe không tài xế sẽ thay đổi luôn cách nghĩ của người tiêu dùng. Các công ty cần đoán trước được điều đó để cung cấp giải pháp thay thế. Và bây giờ chính là lúc để họ bắt đầu tiên đoán. Sự thay đổi sẽ như thế nào? Ra làm sao? Cần tạo ra sản phẩm, dịch vụ mới gì để đón đầu thị trường?
Cuộc chiến chống tin giả (fake news)
Bởi vì các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đang dần bị AI chi phối, các công ty,từ lớn đến nhỏ, cho tới những tập đoàn đa quốc gia, cần cảnh giác trước những vấn đề đạo đức tiềm tàng và ra quyết định đúng đắng trước khi đưa công nghệ này vào sản phẩm của họ.
Chúng ta đã có dịp chứng kiến AI được dùng để sáng tạo nội dung và chống chọi trước những chiến dịch cổ động chính trị cũng như tin giả. Trong khi đó, những thế lực 'bẩn' thì lại vung tiền để chạy quảng cáo trên mạng xã hội, hướng tới một bộ phận đối tượng mà họ luốn tiêm nhiễm một quan điểm nào đó liên quan đến chính trị hay sở thích... Chuyện gì xảy ra khi chúng ta không thể tin vào những tờ báo và thông tin mới trên mạng xã hội?
Các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đang dần bị AI chi phối.
AI sẽ tiếp tục ảnh hưởng lớn đến những thuật toán làm hiện lên những thứ trước mắt chúng ta. Chúng ta phải tự vấn niềm tin của mình trước những hệ thống chúng ta đã tạo ra và bao nhiêu sức mạnh mà chúng ta ban cho chúng.
Thiết nghĩ, việc này phụ thuộc hoàn toàn vào những người sáng lập ra mạng xã hội như Facebook, Google, Twitter... và họ cần đặt những biển cảnh báo kịp thời cho người dùng của họ. Chúng ta rất cần một chứng nhận UL (Underwriters Laboratories) dành cho tin tức! Bởi vì nó cũng là một sản phẩm.
Tương lai cho công sở tự động hóa
Các công ty lớn nhỏ cần chuẩn bị cho tương lai của họ giữa thời đại tự động hóa. Tự động hóa sẽ thay thế nhân công và cải thiện hiệu năng. Trong khi đó, nhiều công nhân khác sẽ có thêm công cụ hỗ trợ, giúp họ tăng năng suất. Dù gì chăng nữa, tự động hóa sẽ dẫn đến sự mất việc của nhiều người.
Tự động hóa sẽ thay thế nhân công và cải thiện hiệu năng.
Các công ty cần bắt đầu nghĩ về những công việc sẽ sớm được tự động hóa và làm cách nào để tận dụng nhân công vào lĩnh vực khác. Sẽ có rất nhiều người lao động 'bị' huấn luyện trở lại cho công việc mới được tạo ra từ chính 'hoạt động tự động hóa'.Có thể mô tả diễn biến này bằng cụm từ "collaborative automation" - tự động hóa tương hỗ.
Khó khăn xuất hiện khi người quản lý ra quyết định làm thế nào để tái phân bổ nhân công và chỉ dẫn công việc mới cho những người đã mất việc vì tự động hóa do AI. Do đó, AI và tự động hóa sẽ thay đổi cơ cấu công ty một cách đáng kể.
Hiện tại, chúng ta đã vừa chạm tới bề mặt của AI. Nhưng, ranh giới này đồng thời là lời cảnh báo cho những nguy hiểm tiềm tàng
Để tiến xa hơn 'cơn sốt' AI và tận dụng năng lực của nó, việc đầu tiên phải làm là nhìn nhận đúng đắn về AI, bắt đầu với những chuẩn mực đạo đức. Trong lúc hối hả tạo ra những công nghệ mới, ứng dụng AI để giải quyết những khó khăn trong kinh doanh, các doanh nghiệp cần có trách nghiệm suy xét về những đạo đức dành cho công nghệ này. Các nhà nghiên cứu, chính phủ và đơn vị kinh doanh cần hợp tác với nhau để phát triển những hướng dẫn đạo đức (ethical guidelines) để đảm bảo trách nhiệm của việc sử dụng AI vì lợi ích chung.
Từ xe tự lái, cho tới mạng xã hội và công sở... AI đang ấp ủ một thay đổi lớn cho cuộc sống của chúng ta. Nhưng, trong vai trò nhà lãnh đạo và chuyên gia, chúng ta không nên chỉ đưa công nghệ ra ánh sáng; chúng ta cần giám sát nó một cách chặt chẽ và đặt ra những câu hỏi cần thiết giữa lúc nó không ngừng tiến hóa.
Sự thay đổi ảnh hưởng mọi người, không chừa một ai.
Lúc này quả là một thời điểm đầy hứng khởi cho các công ty khởi nghiệp đua nhau sinh sôi nhờ AI. Nhưng, vẫn còn đó rất nhiều thử thách cần giải quyết để đảm bảo chúng ta nhận thức được trách nhiệm của mình khi sử dụng công nghệ này.
Sau vụ bê bối để lộ hàng triệu thông tin người dùng một cách lén lút, Facebook đang bị soi xét rất kỹ. Nhưng, cũng nhờ đó mà chúng ta biết được Facebook đang sử dụng AI (trí tuệ nhân tạo) để tiên đoán động thái của người dùng và bán dữ liệu cho các nhà quảng cáo.
Không ngạc nhiên khi diễn biến này làm bùng phát lên những cuộc tranh cãi xoay quanh bảo mật dữ liệu, đồng thời là lời cảnh tỉnh cho Facebook nếu không muốn bị người dùng của họ tẩy chay.
"Nói một cách ngắn gọn. Đã đến lúc, chúng ta cần một chuẩn mực đạo đức"
Khi mà AI không ngừng phát triển và tiến hóa, những công nghệ mới đang được phát triển để giải quyết những vấn đề chủ chốt mà người tiêu dùng, các công ty và cả thể giới đang đối mặt. Đây được xem một cuộc cách mạng của vô số ngành công nghiệp, từ bảo mật cho tới kinh doanh và chăm sóc sức khỏe.
Và, không ngoa khi nói rằng, trong tương lai, gần như mọi ngành nghề đều tích hợp ích hay nhiều AI hoặc một cơ chế 'học máy' nào đó, giúp con người tương tác với dữ liệu lẫn thiết bị số theo một cách mà chúng ta chưa nghĩ ra.
Trong tương lai, gần như mọi ngành nghề đều tích hợp ích hay nhiều AI hoặc một cơ chế 'học máy' nào đó.
Làm việc với AI, sự lệ thuộc của chúng ta vào nó sẽ lớn dần, chắc chắn gây nên những vấn đề liên quan đến đạo đức khi mà con người không còn dùng não mà dùng thuật toán để lái xe, vận hành ngôi nhà, thậm chí quản lý luôn công việc kinh doanh.
Vấn đề này và những hệ lụy sẽ liên quan đến tất cả mọi người, không trừ một ai, từ những công dân lạc hậu trước máy móc tới những doanh nghiệp sử dụng công nghệ tối tân nhất. Dĩ nhiên, đã và đang có những lộ trình giúp 'hòa nhập' AI vào cuộc sống nhưng mọi thứ chỉ mới ở bước đầu và thử thách phía trước vẫn còn rất lớn.
"Để tương lai của AI trở nên đáng tin cậy, chúng ta cần trả lời một vài câu hỏi khó liên quan đến đạo đức"
Các nhà nghiên cứu, các doanh nhân và các tổ chức trên toàn cầu phải cùng nhau thiết lập một cơ sở cho chuẩn mực đạo đức của AI để dẫn dắt chúng ta vượt qua những đột phá lẫn 'vùng xám' trước hoạt động của AI. Cần nhấn mạnh rằng, sẽ không chỉ có một, mà là nhiều bộ chuẩn mực đạo đức cho AI, phù hợp với từng ngành công nghiệp riêng biệt.
Chúng ta cần trả lời một vài câu hỏi khó liên quan đến đạo đức.
Để tương lai của AI trở nên đáng tin cậy, chúng ta cần trả lời một vài câu hỏi khó liên quan đến đạo đức. Những câu hỏi này hiện vẫn chưa có lời giải. Nhưng, bằng cách nêu ra chúng, mọi người có thể nhận thức được phần nào thách thức mà họ sắp sửa gặp phải chứ không đơn giản là lợi ích từ AI.
Chuẩn mực nào cho xe tự lái?
Xe cơ giới ra đời kéo theo sự ra đời của tai nạn giao thông. Từ đó suy ra, các xe tích hợp AI cũng sẽ tạo ra những tai nạn hoặc vấn nạn mới. Các nhà nghiên cứu và lập trình viên phải tự vấn rằng họ sẽ đánh đổi gì giữa an toàn và tiện dụng trên những chiếc xe tự hành.
Khó khăn về mặt đạo đức sẽ xuất hiện sau khi những thuật toán được phát triển làm thay đổi đến cách mà con người tương tác với các xe tự hành. Liệu, những thuật toán này có nên được công bố? Ví dụ như, có 2 viễn cảnh: xe sẽ lùi để tông vào một chiếc xe khác hoặc tông vào một chú chó cưng đang đậu bên đường để tránh thiệt hại vật chất? Xe tự hành sẽ chọn giải pháp nào? Lý do gì cho lựa chọn của AI?
Các xe tích hợp AI cũng sẽ tạo ra những tai nạn hoặc vấn nạn mới.
Xe không tài xế sẽ thay đổi luôn cách nghĩ của người tiêu dùng. Các công ty cần đoán trước được điều đó để cung cấp giải pháp thay thế. Và bây giờ chính là lúc để họ bắt đầu tiên đoán. Sự thay đổi sẽ như thế nào? Ra làm sao? Cần tạo ra sản phẩm, dịch vụ mới gì để đón đầu thị trường?
Cuộc chiến chống tin giả (fake news)
Bởi vì các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đang dần bị AI chi phối, các công ty,từ lớn đến nhỏ, cho tới những tập đoàn đa quốc gia, cần cảnh giác trước những vấn đề đạo đức tiềm tàng và ra quyết định đúng đắng trước khi đưa công nghệ này vào sản phẩm của họ.
Chúng ta đã có dịp chứng kiến AI được dùng để sáng tạo nội dung và chống chọi trước những chiến dịch cổ động chính trị cũng như tin giả. Trong khi đó, những thế lực 'bẩn' thì lại vung tiền để chạy quảng cáo trên mạng xã hội, hướng tới một bộ phận đối tượng mà họ luốn tiêm nhiễm một quan điểm nào đó liên quan đến chính trị hay sở thích... Chuyện gì xảy ra khi chúng ta không thể tin vào những tờ báo và thông tin mới trên mạng xã hội?
Các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đang dần bị AI chi phối.
AI sẽ tiếp tục ảnh hưởng lớn đến những thuật toán làm hiện lên những thứ trước mắt chúng ta. Chúng ta phải tự vấn niềm tin của mình trước những hệ thống chúng ta đã tạo ra và bao nhiêu sức mạnh mà chúng ta ban cho chúng.
Thiết nghĩ, việc này phụ thuộc hoàn toàn vào những người sáng lập ra mạng xã hội như Facebook, Google, Twitter... và họ cần đặt những biển cảnh báo kịp thời cho người dùng của họ. Chúng ta rất cần một chứng nhận UL (Underwriters Laboratories) dành cho tin tức! Bởi vì nó cũng là một sản phẩm.
Tương lai cho công sở tự động hóa
Các công ty lớn nhỏ cần chuẩn bị cho tương lai của họ giữa thời đại tự động hóa. Tự động hóa sẽ thay thế nhân công và cải thiện hiệu năng. Trong khi đó, nhiều công nhân khác sẽ có thêm công cụ hỗ trợ, giúp họ tăng năng suất. Dù gì chăng nữa, tự động hóa sẽ dẫn đến sự mất việc của nhiều người.
Tự động hóa sẽ thay thế nhân công và cải thiện hiệu năng.
Khó khăn xuất hiện khi người quản lý ra quyết định làm thế nào để tái phân bổ nhân công và chỉ dẫn công việc mới cho những người đã mất việc vì tự động hóa do AI. Do đó, AI và tự động hóa sẽ thay đổi cơ cấu công ty một cách đáng kể.
"Sự thay đổi ảnh hưởng mọi người, không chừa một ai"
Không bàn cãi, AI chính là bước tiếp theo trên hành trình tiến hóa của công nghệ và nó sẽ không dừng ở một chỗ, nó xảy ra ở khắp mọi nơi. AI đã trở nên di động, dễ tiếp cận và mang lại lợi ích kinh tế. Hiện tại, chúng ta đã vừa chạm tới bề mặt của AI. Nhưng, ranh giới này đồng thời là lời cảnh báo cho những nguy hiểm tiềm tàng. Liệu viễn cảnh sẽ là: thiên đường hay địa ngục?
Hiện tại, chúng ta đã vừa chạm tới bề mặt của AI. Nhưng, ranh giới này đồng thời là lời cảnh báo cho những nguy hiểm tiềm tàng
Từ xe tự lái, cho tới mạng xã hội và công sở... AI đang ấp ủ một thay đổi lớn cho cuộc sống của chúng ta. Nhưng, trong vai trò nhà lãnh đạo và chuyên gia, chúng ta không nên chỉ đưa công nghệ ra ánh sáng; chúng ta cần giám sát nó một cách chặt chẽ và đặt ra những câu hỏi cần thiết giữa lúc nó không ngừng tiến hóa.
Sự thay đổi ảnh hưởng mọi người, không chừa một ai.
Chỉnh sửa lần cuối:
