Ðề: The Dark Knight Rises - An IMAX Experience review
em thì thấy chi tiết 2 chiếc phà không vô lý. dù sống trong 1 thành phố thối nát, dù hèn nhát nhưng đến lúc quyết định họ vẫn chọn quyết định đúng, hơn nữa để nhấn nút kết liễu chừng ấy người ko phải đơn giản như ấn nút trò chơi ^^. Chi tiết người tù da đen có thể hơi quá nhưng xét cho cùng nó truyền đạt thông điệp là dù thế nào con người vẫn có 1 chút thiện lương. đây cũng là điều mà Batman luôn tin tưởng
Vô lý thế nào bác? Bác ko tin người ta có thể làm vậy sao? Em không biết khi mình ở hoàn cảnh đó mình có làm được vậy hay không, nhưng bây giờ thì em nghĩ là mình sẽ làm vậy, vì đó là điều nên làm. Đúng là vô lý khi những con người bình thường chấp nhận hy sinh, và càng vô lý hơn khi đám tội phạm chấp nhận cái chết. Không có tí thực tế nào cả (thực tế là mặc dù biết ném 1 quả bom nguyên tử sẽ làm chết hàng triệu người vô tội nhưng lính Mĩ vẫn nhận lệnh thả xuống cả 2 quả). Nhưng không phải vì không thực tế mà nó không đúng. Chúng ta là con người, chúng ta làm những việc đúng chứ không phải lúc nào cũng thực tế.
hình như Joker nói là : "Thời buổi này không tin được ai cả, tao sẽ tự làm mọi thứ" chứ ^^. em nghĩ Joker muốn làm vậy để chứng minh với Batman rằng khi bị đặt vào đường cùng thì mọi sự tốt đẹp, luật lệ bình thường sẽ thành rác rưởi hết. nhưng người trên phà đã làm Joker bất ngờ, dù họ hèn nhát nhưng như Batman nói, họ vẫn tin vào những điều tốt đẹp ^^
Lại nói dìa cái phà . Chẳng lẻ không có ai trong cái box này chưa từng phải "lựa chọn" để bảo vệ gia đình bạn bè thân yêu của mình sao? Bạn tin rằng người khác sẽ bảo vệ họ chăng ?!
Bạn tin tưởng rằng "bọn tử tù trộm cắp giết hiếp" ấy sẽ bảo vệ bạn và gia đình của bạn ?! Hay giả dụ rằng sự lựa chọn không thuộc về bọn ấy mà về những người như chúng ta nhé. Chia thành viên của diễn đàn "hdvvietnam" thành 2 nhóm bằng nhau , rầu cho lên 2 cái phà như trong TDK . Bạn tin rằng tôi hay những người khác sẽ không bấm cái nút ấy ? Theo tui thì bạn nên tự mình làm, bạn nên bấm cái nút ấy ngay khi có thể!
Còn tôi thì chẳng ngồi yên đợi điều kỳ diệu như trong TDK xảy ra đâu, và tui cũng chẳng bấm cái nút. Tôi sẽ nhảy xuống sông để bơi vào bờ, còn những người không biết bơi hoặc ngồi lại trên phà đợi xem kỳ tích xuất hiện thì... chúc các bạn may mắn nhé
Bộ phim chuyển tải thông điệp, hãy tin vào người trong họ, nhìn thấy ánh thiện trong họ bạn à. Còn nhìn vào cái ác của họ rồi xa lánh, ghẻ lạnh, kinh bỉ ... thì điều đó là bình thường rồi.
Về chuyện bác nhảy xuống sông để bơi vào bờ: chia buồn bác nếu như bác không nhận ra thằng Joker nó thả sẵn mấy con cá sấu (hay 1 thứ gì đó) để ngăn mọi người nhảy phà bơi vào bờ. Thằng Joker nó đủ khả năng lên kế hoạch dài hơi thì nó cũng đủ khả năng đưa nạn nhân vào hướng của nó. Hơn nữa tâm lý hiệu ứng khi 1 người nhảy, cả phà nhảy thì ra sao, loạn luôn--> lúc đó chưa chắc đã có sức mà bơi vào bờ đâu. Bác đừng nói sự vô lý ở đây, mà nên thinking theo cả quá trình, logic và trí tuệ như bác đã từng đề cập.
Tôi cũng ko hiểu, vì lối sống của phương tây thực dụng và lạnh lùng mà tại sao đạo diễn Chis. Nolan lại giải quyết vấn đề sến cái kiểu Việt Nam như thế. Và trên hết là nó không thuyết phục. Đi đến cùng một triết lý nào đi nữa thì cũng không có chuyện một ai đó chấp nhận chết cho một người dưng khác được sống hết.
Lối sống của tây ko phải lạnh lung thực tế quá như mọi ng nghĩ, ng ta thực tế lúc bình thường nhưng lúc cần phải giúp đỡ nhau thì họ cũng có giúp đấy chứ. Nên truyền thông mới có nhiều tin tức ng tây làm nhiều việc tốt cho cộng đồng. Họ làm đc vậy vì họ sống đầy đủ từ nhỏ, ko lo nghĩ nhiều vì có trợ cấp xã hội.
Đợi comment của bác danieltran về 2 cái phà...
nếu các bác nghĩ mọi người ko ai chịu sống vì người khác, hay chết cho người khác sống thì xem Batman làm gì nữa , vì thực tế làm gì có thằng điên nào có gia tài khổng lồ tự dưng buổi đêm mặc đồ như con dơi bay nhảy ngoài đường ko ^^ hẳn là Wayne Bruce bị thần kinh rồi ^^
còn em nghĩ, nếu 1 người trên phà ấn nút, thì chiếc còn lại Joker cũng sẽ kích nổ thôi. Lúc đấy thì phim sẽ dừng luôn ở phần này vì Batman làm gì còn niềm tin để giúp 1 thành phố đã hỏng đến tận lương tâm ^^
Trong The Dark Knight, Daniel thấy chi tiết 2 chiếc phà là một trong những chi tiết hay nhất. Còn về sự vô lý của nó, là một thủ pháp "đưa đẩy" rất đặc trưng của Nolan, nó nhất quán từ The Prestige cho đến Inception cũng như các phần Batman. Tuy nhiên để tránh spoil đến TDK Rises thì Daniel sẽ không đề cập một vài ý chung quanh chi tiết này. Tuy vậy vẫn còn rất nhiều điều đáng bàn chung quanh nó.
1
Trước tiên là bàn vui chung quanh giả thiết, nếu một trong 2 chiếc phà bấm nút thì sao? Ai cũng nghĩ là chiếc kia sẽ nổ, nhưng Nolan đã cài cắm một chi tiết rất hay trước đó. Khi Rachel Dawes (Maggie Gyllenhaal) và Harvey Dent bị bắt trói ở 2 nơi khác nhau, Batman đã buộc Joker phải khai ra địa điểm. Sau khi biết rồi thì chia nhau đi giải cứu. Vì Batman quyết định giải cứu cho người tình Rachel Dawes, nên Jim Gordon (Gary Oldman) đưa người đi giải cứu cho Harvey Dent. Thế nhưng khi đến nơi thì khan giả thấy chính Batman lại cứu được Harvey Dent, còn Jim Gordon thì đã không đến kịp với Rachel Dawes. Như vậy Joker đã khai ra, nhưng lại khai đánh tráo địa điểm. Do đó hoàn toàn có khả năng, khi một chiếc phà bấm nút, thì chính nó sẽ phát nổ, đúng theo kiểu chơi của Joker. Khi đó tất nhiên những người trong chiếc phà còn sống sót kia hiểu rằng gậy ông đập lưng ông, và họ suýt nữa đã bấm nút hại chính mình, òa reo lên mừng rỡ, thì cũng sẽ là lúc Joker làm công việc kết liễu họ với bộ kích nổ thứ ba hắn đang giữ.
Cũng như đừng nghĩ đến chuyện nhảy xuống nước bơi qua sông. Nếu thừa nhận quy ước về năng lực bày mưu tính kế của Joker, tất nhiên khán giả nên hiểu ngầm rằng sẽ không thể có khả năng đó. Ở đây bộ phim chỉ lược đi những điều kiện phụ rườm rà để khán giả tập trung vào nút thắt chính yếu của phim.
2
Tiếp theo, xin phép vòng vo một chút về khái niệm
tín nhiệm xã hội trước khi đi vào chi tiết hai chiếc phà. Tín nhiệm xã hội, diễn nôm ra là mức độ mà con người trong xã hội đó tin tưởng lẫn nhau. Có nhiều hành vi ứng xử mà luật pháp không quy định, nó thuộc về phạm trù đạo đức, công bằng, lẽ phải. Khi mà càng nhiều người cùng có nhận thức chung, quan điểm chung về các tiêu chí và thang giá trị của những phạm trù này; cùng tin tưởng rằng đa số sẽ có những cách hành xử giống nhau trước một biến cố hoặc sự kiện xảy ra trong đời sống xã hội; ta nói rằng nơi ấy có mức độ tín nhiệm xã hội cao.
Ví dụ rõ hơn, nếu ai cũng tôn trọng chuyện xếp hàng, thì hầu như sẽ không còn hiện tượng chèn hàng, lấn hàng; những người chèn hàng lấn hàng sẽ phải đón nhận những cái nhìn khinh miệt và bị đám đông tẩy chay; bất kỳ ai cũng dám lên tiếng phản đối, vì họ biết chắc đám đông sẽ ủng hộ họ, và nhân viên phụ trách ở chỗ xếp hàng chắc chắn sẽ không giải quyết cho những người chèn hàng. Nếu người chèn hàng đó dám hành hung người phản đối, đám đông chắc chắn sẽ tương trợ, cảnh sát chắc chắn sẽ đến can thiệp, và kẻ thô lỗ chắc chắn sẽ bị trừng phạt. Vì tin như vậy, nên ai cũng dám phản đối. Vì ai cũng dám phản đối, nên sẽ không ai dám vi phạm. Đó là một biểu hiện của tín nhiệm xã hội.
Một ví dụ khác, gặp chuyện trộm cướp giữa đường, nếu ai cũng sẵn sàng hỗ trợ bắt cướp, thì sẽ có nhiều người dám nhảy ra, và vì vậy sẽ ít có kẻ dám cả gan làm chuyện trộm cướp. Nói thêm một tí, ở nhiều nước phương Tây, chính quyền không khuyến khích người dân bắt cướp, chỉ cần hỗ trợ cảnh sát về thông tin. Bởi vì tính mạng người dân là tối thượng. Còn cảnh sát có đủ các lực lượng chuyên nghiệp để bắt cướp sau đó. Ở đây cũng bao hàm một ý, tín nhiệm xã hội còn bao gồm
khế ước xã hội, đó chính là bản hiến pháp. Đây là bộ luật tối cao, được toàn dân phúc quyết để trao quyền cho nhà nước, với nhiệm vụ sử dụng hợp lý nhất nguồn tài nguyên của quốc gia và tiền thuế của nhân dân, tổ chức ra một hệ thống chính quyền nhằm đảm bảo kỷ luật, kỷ cương xã hội, và tạo dựng môi trường thích hợp cho sự phát triển tốt nhất các năng lực cá nhân của từng người trong xã hội đó. Đó là nói chung, còn tất nhiên chi tiết nhiệm vụ của nhà nước như thế nào sẽ được quy định cụ thể trong hiến pháp.
Nói vậy nhiều người nghĩ rằng tín nhiệm xã hội chỉ xuất hiện ở các nước phát triển cao như Bắc Âu, Mỹ, Nhật, Tây Âu, Hàn Quốc, Hongkong, Đài Loan, Singapore,… tuy nhiên kỳ thực còn có 1 hình thái khác của tín nhiệm xã hội, đó là cơ sở văn hóa. Có những nước rất chậm phát triển, nhưng họ vẫn có một xã hội có biểu hiện của tín nhiệm. Một ví dụ là nước Lào. Bạn nào đã từng đi qua Lào sẽ thấy dân tộc này rất hiền hòa, người dân đi lại trên đường rất từ tốn, mọi người cư xử với nhau khiêm ái lễ độ. Daniel từng xem một trận bóng đá phủi của người Lào mà thấy cám cảnh cho VN. Cũng là lứa tuổi có nồng độ nội tiết tố cao, nhưng không hề có tiếng chửi thề, không hề vào bóng ác ý, không hề cay cú ăn thua, không có đánh nhau, chỉ có tiếng gọi bóng trên sân và những nụ cười hạnh phúc trong cuộc chơi. Tín nhiệm xã hội cũng thể hiện trong ví dụ này, khi bạn biết rằng 21 cầu thủ kia không có ý làm bạn chấn thương, sự cay cú của bạn cũng sẽ nhanh chóng biến mất! Daniel cùng bạn Lào vào tham quan That-luong là danh thắng hàng đầu ở Vientian, họ vẫn còn chế độ hai giá với người nước ngoài, nhưng chỉ tính tiền vé người Việt bằng với người Lào, vì là hai dân tộc “anh em”. Thế nhưng cũng ở Vientian, khi Daniel ghé vào một xe bánh mì của người Việt ở đó, chị chủ người Việt đã bán cho Daniel một ổ bánh mì với giá đắt gấp 7 lần giá ở VN cùng thời điểm, có lẽ vì thấy anh bạn Lào đi cùng lái xe hơi riêng.
[video=youtube;G63m0gWxg00]http://www.youtube.com/watch?v=G63m0gWxg00&feature=player_embedded[/video]
Đoạn clip này cho thấy, khi không có lòng tin là mọi người sẽ nhường nhịn nhau, thì trông chúng ta thảm hại đến như thế nào!
3
Vì nước Mỹ đã quen với tín nhiệm xã hội và khế ước xã hội, nên thông qua chi tiết 2 chiếc phà, Nolan muốn đẩy mâu thuẫn đến chỗ mà tín nhiệm xã hội sẽ bị rạn nứt và phá vỡ. Câu hỏi của bộ phim đặt ra là, bạn sẽ làm gì trong tình huống đó?
Với một bộ phận ngày càng nhiều những người VN chúng ta, câu hỏi này quá sức thừa thãi và vô nghĩa lý. Đơn giản vì kiến thức công dân không được trang bị trong nhà trường, và tín nhiệm xã hội hầu như đã chết lịm trong thực tế. Các chuẩn mực giá trị đạo đức trong xã hội, là cơ sở điều chỉnh hành vi và xây dựng tín nhiệm xã hội, đã bị đảo lộn đến mức vô định hình. Daniel sẽ không đưa ra ví dụ trong đoạn này.
Ngược lại với người Mỹ, họ luôn muốn tìm hiểu xem cái giới hạn đó nằm ở đâu? Khi đã đến giới hạn, thì điều gì chi phối hành vi con người? Cái hay của Nolan là đã vận dụng được chi tiết này vào trong phim, chứ ý tưởng này không mới, nó chỉ là một ví dụ kinh điển của một trong hai học thuyết chủ đạo của kinh tế học hiện đại. Một điểm hay khác của Nolan chính là cách ông giải quyết vấn đề. Đặt ra câu hỏi để cho khán giả tự vấn, đã là hay. Nhưng trả lời xong khán giả vẫn phải tự vấn thêm, lại càng hay. Điểm hay thứ ba thì như đã viết ở trên, chi tiết này đã được cài đặt trước bằng đoạn khai báo địa điểm của Joker, giúp khán giả có thêm cơ sở để suy luận tìm ra đáp án, và cảnh tỉnh nhau. Điểm hay thứ tư, bản thân cách giải quyết của Nolan cũng góp phần củng cố tín nhiệm xã hội cho khán giả. Xem phim xong những người lương thiện thấy rằng cần phải nhìn nhận lại những thành kiến của mình về lớp người ở tận đáy xã hội. Bản thân lớp người đó lại xây dựng được niềm tin rằng, nếu mình sống tốt, sẽ tích lũy được trở lại sự thừa nhận của cộng đồng. Tất cả mọi người đều thấy rằng chúng ta có liên đới với nhau, có trách nhiệm với nhau, số phận chúng ta gắn kết với nhau. Họ sẽ thấy đoàn kết khiêm ái hơn vì cùng chia sẻ những giá trị chung của cuộc sống.
4
Vậy còn lối sống thực dụng phương Tây? Daniel cho rằng có sự nhầm lẫn giữa lối sống thực dụng và vai trò cá nhân. Trong văn minh nông nghiệp, mọi người quan tâm nhau, nhưng cũng soi mói nhau; và tất cả cư xử theo thông lệ. Còn với văn minh công nghiệp, họ quan tâm nhau bằng luật, và tôn trọng cá tính riêng, quan điểm riêng, không gian riêng của mỗi người, mỗi gia đình, mỗi nhóm sở thích, mỗi cộng đồng.
Trên kia Daniel có đoạn viết: “ngược lại với người Mỹ, họ luôn muốn tìm hiểu xem cái giới hạn đó nằm ở đâu? Khi đã đến giới hạn, thì điều gì chi phối hành vi con người?”
Câu trả lời trong phim, đó là
cơ sở văn hóa, tinh thần nhân đạo.
Tương tự như Harvey Dent / Two-Face, Bruce Wayne / Batman cũng là một con người hai mặt. Hình tượng hóa lên thì Bruce Wayne / Batman chính là hai cách nhìn về nước Mỹ, và rộng ra, là thế giới Tây phương. Một cách nhìn cho thấy họ là những kẻ giàu có, đàng điếm, thực dụng. Nhưng cách nhìn thứ hai cho thấy họ chính là những kẻ mà thế giới cần, và cũng chính là những kẻ mà thế giới biêu riếu khi thôi không cần nữa! Vậy thì cách nhìn nào đúng? Daniel cho rằng phải kết hợp cả hai. Bill Gates không thể làm từ thiện nhiều như vậy nếu ông không có tiền. Mọi ý muốn tốt đẹp đều vô giá trị nếu nó không thể chuyển thành sự thực.
Triết lý của phương Tây là triết lý
win-win, ban đầu là giữa con người với nhau, về sau mở rộng ra trở thành giữa con người với thiên nhiên, và nó có tên gọi là triết lý
phát triển bền vững. Bạn không thể làm ăn với một đối tác mà cứ chực chờ sơ hở của bạn để ăn tươi nuốt sống bạn. Triết lý win-win giúp tối ưu hóa năng lực của mỗi bên, làm theo năng lực và cũng hưởng theo năng lực! Ngược lại win-lost là triết lý lạc hậu của phương Đông, nếu có thể gọi đó là triết lý, mà đại diện tiêu biểu là TQ, phát biểu rằng “được làm vua thua làm giặc”. Gọi là triết lý cũ, vì bản thân phương Tây cũng đã nhận thức như vậy trước đây, qua câu “the winner get it all”. Nhưng trong khi phương Tây thấy rằng cách thức đó có quá nhiều hạn chế, và các cuộc cách mạng tư sản, cách mạng công nghiệp và cách mạng CNTT đã đưa họ lên một tầng cao mới của nhận thức; thì tư duy của các thế hệ lãnh đạo TQ vẫn còn đi sau phương Tây khoảng 100 năm. Nếu như Mỹ là kẻ hai mặt, thì TQ vẫn chung thủy với một bộ mặt duy nhất của mình, bộ mặt của Voldermort.