Đi khỏi đây càng sớm càng tốt
Tuy kinh tế phát triển, nhưng nhiều doanh nhân và thương gia vẫn di cư sang Phương Tây. Họ e ngại sự độc đoán của nhà nước Cộng hòa Nhân dân.
...
Wang Qiang (tên họ đã được ban biên tập thay đổi), 36 tuổi, bắt đầu một ngày làm việc mới, đấy cũng là một trong những ngày cuối cùng của ông ở Bắc Kinh. Ông cũng muốn di cư sang Canada, đến Quebec, cùng với cả gia đình, vĩnh viễn.
Hôm nay, Wang cũng lại cực nhọc mất một giờ rưỡi với chiếc ô tô để đi qua những đoạn kẹt xe. Bây giờ, ông ấy ngồi trong căn nhà chọc trời của một công ty viễn thông nhà nước. Wang thuộc giới quản lý cấp cao, ông ấy được đồng nghiệp yêu mến, trên thực tế, ông ấy có được một việc làm cho cả đời. Thế nhưng ông và vợ ông chỉ còn nghĩ đến việc đi khỏi đây càng sớm càng tốt.
Điều đấy bắt đầu, Wang Qiang nói, khi con gái của ông ấy chào đời và ông ấy cầm lấy tay con lần đầu tiên. “Lúc đấy tôi chợt hiểu rằng tôi sẽ không bao giờ muốn nuôi con tôi khôn lớn trong Trung Quốc”, ông ấy nói.
Sắp tới đây, Wang sẽ nộp đơn xin di cư tại Đại sứ quán Canada. Trong công ty, ông ấy vẫn còn giữ bí mật về dự định của mình, nhưng cứ thêm một ngày là quyết định của ông ấy lại càng vững chắc thêm nữa, ông ấy nói.
Và rồi Wang kể về một đồng nghiệp. Người đấy khoe rằng đã mất nhiều tiền để cho con mình theo học ở một trường danh tiếng. “Sự công bằng ở đâu?”, Wang hỏi. “Nếu không quen biết thì những đứa trẻ không có cơ hội trong hệ thống giáo dục Trung Quốc.”
Wang nhìn quanh xem có đồng nghiệp ở gần đấy không. Ông ấy vẫn còn phải thận trọng. Nhưng càng ngày ông ấy càng khó thể che dấu sự bất bình của mình. Cứ thêm một ngày là ông ấy cảm thấy cuộc đời của mình càng thêm vô nghĩa. Để làm ví dụ, ông ấy đưa ra những lần bầu cử vào các hội đồng nhân dân ở địa phương, một màn kịch mà Bắc Kinh đã tiến hành với nhiều ồn ào trong tuyên truyền. “Họ để cho chúng tôi đi bầu, trong khi đấy thì chúng tôi chẳng quen biết đến một ứng cử viên duy nhất.”
Nhiều bạn bè của ông ấy đã di cư sang Canada. “Không ai trong số họ muốn thuyết phục tôi từ bỏ dự định của mình.”
Sau này, Wang muốn cũng rước cha mẹ sang. Ông ấy muốn cho cha mẹ của mình có được những ưu điểm của hệ thống xã hội Phương Tây.
Sau seminar dành cho các nhà đầu tư của ông ấy, Li, nhà môi giới di cư, ngồi hài lòng trên một cái sofa da màu nâu đỏ. “Cứ lần nào giới truyền thông tường thuật về những người di cư thành công là chúng tôi lại càng có thêm nhiều người hỏi đến”, ông ấy nói.
Ngay nhiều cán bộ Cộng sản cũng để cho con của họ học đại học ở nước ngoài. Một trong số đó là người lãnh đạo nhà nước và Đảng trong tương lai, Tập Cận Bình, người giới thiệu mình ở Washington trong tuần này: con gái của ông ấy học tại Đại học Havard. Một người khác là Bạc Hy Lai, bí thư nổi tiếng của Trùng Khánh: ông ấy tuy thúc giục người dân của mình ra công viên mỗi buổi sáng để hát những bài ca cách mạng; nhưng cả người con trai của ông ấy Guagua cũng học đại học ở Havard.
Và bởi vì có nhiều cán bộ Cộng sản để cho con của họ mơ giấc mơ Mỹ nên hiện giờ có một câu chuyện đùa đang thịnh hành trong Trung Quốc: may là các trường đại học danh tiếng ở Havard, Yale và Princeton không tổ chức các buổi họp phụ huynh học sinh trùng ngày với đại hội của ĐCS Ttrung Quốc. Chứ nếu không thì sắp tới đây Đại hội đường Nhân dân sẽ vắng hết một nửa.
Wieland Wagner
Phan Ba dịch từ Der Spiegel số 08/2010